بررسی مقایسه ای شاخص های کیفیت آب دریاچه سد شهید رجایی (استان مازندران-ساری)

دریاچه ها و مخازن سدها برای اهداف مختلفی از جمله کنترل سیلاب، تولید انرژی، تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعت، کشتیرانی، پرورش ماهی و تفریحات آبی مورد استفاده قرار می گیرد. لذا حفظ کیفیت آب، بهره برداری مناسب و پایدار سدها را امکان پذیر می سازد. براین اساس مطالعه حاضر با هدف تعیین و مقایسه کیفیت آب دریاچه سد شهید رجایی (مازندران- ساری) با استفاده از پارامترهای غیر زیستی (فیزیکوشیمیایی) و زیستی (کلروفیلa، شانون، ساپروپی، میکروب و قارچ) انجام شد. در این تحقیق چهار ایستگاه اندازه گیری کیفی آب انتخاب شد و در ماه های مختلف سال 1391 بررسی شد. شاخص کیفیت آب براساس هفت متغیر فیزیکوشیمیایی، شاخص تروفیکی tsi براساس مواد مغذی، شفافیت آب و کلروفیل آ و شاخص شانون و ساپروبی بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد حداقل سطح تروفیکی در ماه های شهریور و بهمن (اولیگوتروف) و حداکثر آن در ماه های تیر و مرداد (یوتروف) بوده است. بر اساس شاخص کیفیت آب، آب این مخزن در همه ماه ها در طبقه خوب قرار گرفت. کیفیت آب بر اساس شاخص شانون و ساپروبی نشان داد که آب در ماه های تیر و مرداد نسبت به ماه های دیگر دارای کیفیت پایین تری بوده و در حد آلودگی متوسط تا شدید قرار داشته است. همچنین میزان شمارش عوامل قارچی و میکربی در ماه های گرم سال (تیر و مرداد) به طور معنی داری در تمامی ایستگاه ها بیشتر بوده است. این مطالعه نشان داد که بررسی تعیین کیفیت آب (خصوصاً منابع آب شرب) با استفاده توأم از پارامترهای زیستی و غیر زیستی نتایج کامل تر و قابل اطمینان تری را ارائه می دهد. در مجموع، به منظور پیشگیری از وقوع پرغذایی، شکوفایی جلبکی و کنترل بار میکربی، قارچی و منابع فسفری و آلی سد، کنترل فعالیت های جوامع انسانی در اطراف و یا در مسیر رودخانه های منتهی به سد به خصوص در ماه های فصل تابستان از نکات کلیدی محسوب می شود.